مقدمه

نهضت‌العلماء یکی ازسازمان اسلامی اندونزیایی است که در زمانی بعنوان یک حزب سیاسی دراندونزی بود. نهضت العلماء دارای اعضایی از 40 میلیون (2013) تا بیش از 95 میلیون (2021) است. نتایج بررسی سال 2022 نشان می دهد  که 59.2 درصد از کل جمعیت مسلمان اندونزی ادعا می کنند که نهضت العلمایی هستند. اگر مسلمانان بین 250 تا 260 میلیون تخمین زده شوند، 59.2 درصد آن تقریباً 150 میلیون نفر نهضت العلمایی اند. گفته می شود سازمان نهضت العلماء یک نهاد خیریه است که مدارس شبانه روزی اسلامی (حوزه دینی)، مدارس، کالج ها و بیمارستان ها را مدیریت می کند.

الف) تاسیس نهضت العلماء

نهضت العلماء سازمان اسلامی است که توسط علماء در 16 رجب 1344 هـ ق / 31 ژانویه 1926 م (۱۱ بهمن ۱۳۰۴) در شهر سورابایا، استان جاوه شرقی بنیانگذاری شد. نهضت العلماء مجمع دینی علماء و پیروان آنهاست که هدف حفظ و محافظت، توسعه و عمل به آموزه های اسلامی مبنی بر گرایش اهل سنت و جماعت با تبعیت از یکی از چهار مذهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی دارد. نهضت العلماء یک جنبش مذهبی است که برای ایجاد و بنای انسان و جامعه متعهد و با تقوای الهی، هوشمند، ماهر، نجیب و با اخلاق، صلح و عدالت دوست و مرفه منظور شده است. نهضت العلماء آرمان ها و اهداف خود را از طریق تلاش ها و طرح های مبتنی بر مبانی دینی که شخصیت متمایز نهضت العلمایی خود را تشکیل می دهد، به تحقق می رساند.

ب) پیشینه ی تاسیس

1. پیشینه دینی:

پیشینه تاسیس نهضت العلماء با جریان های دینی و سیاسی جهان اسلام در آن زمان مربوط است. در سال 1924، شریف حسین، پادشاه حجاز (مکه) که سنی مذهب بود، توسط عبدالعزیز بن سعود که گرایش وهابیت داشت، مغلوب شد. جریان وهابی، تمام اعمال بر سبک اهل سنت مانند توسل، مراسم میلاد پیامبر، زیارت قبور و غیره که در سرزمین عرب مورد اجرا بود، ممنوع و آنرا با مدل وهابی تبدیل کرد. برخی شواهد تاریخی بیانگر اینست که پادشاه حسین به بهانه عزت اسلام، قصد داشت خلافت اسلامی را که بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی در ترکیه قطع شد، ادامه دهد. به همین علت، تصمیم گرفت کنفرانس خلافت را در شهر مکه مکرمه به عنوان ادامه دهنده خلافت منقطع شده برگزار کند. این کنفرانس به کمیته حجاز معروف است.  همه کشورهای اسلامی در جهان از جمله اندونزی برای حضور دعوت شدند. نمایندگان از اندونزی عبارت بودند از حاج عمر سعید چوکروآمینوتو از سازمان "شرکت اسلام"، حاج مس منصور از سازمان محمدیه و حاج عبدالوهاب حسب الله به نمایندگی از حوزه های علمیه. اما به دلیل اینکه حاج عبدالوهاب حسب الله به عنوان نماینده سازمان رسمی نبود، نام او را از فهرست مدعوین حذف کردند. این رویداد، علماء را از اهمیت تاسیس یک سازمان آگاهی می داد و بر اساس این نیاز مبرم، سازمان نهضت العلماء تاسیس شد.

2) پیشینه ملی گرایی (ناسیونالیسم)

در سال 1916 میلادی، حاج وهاب حسب الله با همکاری عبدالقهار (یک تاجر ثروتمند) درسورابایا و حمایت جامعه، موفق به ایجاد یک ساختمان چند طبقه در منطقه سورابایا شد که که بعدا به عنوان آموزش عالی نهضت الوطن معروف شد. از آن زمان به بعد، این ساختمان به عنوان ستادی برای آموزش جوانان مورد استفاده قرار گرفت تا جوانان را ناسیونالیسم و عاشق میهن تبدیل کند.

هدف سازمان نهضت العلماء

هدف این سازمان عبارت است از اقامه آموزه های اسلامی مبتنی بر مکتب اهل سنت و جماعت در میان زندگی مردم، از طرف دولت یکپارچه جمهوری اندونزی.

برنامه های سازمان نهضت العلماء

1. در حوزه دین، انجام تبلیغ اسلامی و افزایش روابط برادری که بر روح وحدت در تنوع استوار است.
2. در حوزه آموزش و پرورش، آموزش و پرورش که مطابق با ارزشهای اسلامی است تا یک انسان مسلمان متعهد، متخلق، دارای علم و بینش بر آن پایبند باشد .
3. در حوزه فرهنگی-اجتماعی، انجام تلاش برای رفاه جامعه و ایجاد فرهنگ مطابق با ارزشهای اسلامی و بشری است.
4. در حوزه اقتصادی، به دنبال فرصت های برابر برای لذت بردن از نتایج توسعه با اولویت بندی توسعه اقتصاد مردم.
5. توسعه کسب و کارهای دیگر که به عموم جامعه مفید است.

تهیه و تنظیم: محمد رضا ابراهیمی - اندونزی

منبع :

سایت نهضت العلما